ارتباط بین چاقی و اضطراب از موضوعات مورد علاقه پژوهشگران در حوزه چاقی میباشد. با توجه به ابتلای فوقالعاده زیاد مردمان سراسر دنیا به اضافه وزن یا چاق این بیماری شایعترین بیماری حال حاضر در دنیا باشد. چاقی و سلامت روان ارتباط نزدیکی با هم دارند و در حالی که چاقی مستقیماً یک مسئله سلامت روان نیست، اثرات روانی چاقی میتواند منجر به مشکلات سلامت روان شود. همچنین ابتلای به بیماریهای روانی و اثرات روانی و فیزیولوژیک ابتلای به این بیماریها و عوارض دورههای درمانی بیماریهای روانی میتواند زمینه را برای ابتلا به اضافه وزن و بیماری چاقی فراهم آورد. در این مقاله به بررسی جامع این موضوع خواهیم پرداخت.
ارتباطات بین چاقی و اضطراب نقش عوامل فیزیولوژیک و روانی
در مطالعات مختلفی که در مورد ارتباط بین بیماریهای روان و چاقی صورت پذیرفت، شواهد مشخصی از ارتباط بین چاقی و اختلالات خلقی/ اضطرابی مشاهده شد. رابطه بین چاقی و سلامت روان در افراد مختلف متفاوت بوده و لزوماً هیچکدام به طور مستقیم باعث بروز دیگری نمیشود. این اثر به طور غیر مستقیم و زمینهای بوده مثلاً برای برخی افراد، پریشانی عاطفی میتواند منجر به پرخوری و افزایش وزن شود. در دیگر افراد، ابتلای به بیماری چاقی میتواند باعث ناراحتی عاطفی شود که این امر خود میتواند منجر به احساسات منفی در مورد خود فرد شود. در ادامه، عوامل مهم که نشان دهنده تأثیر ابتلای به بیماریهای روان و بالا رفتن احتمال ابتلای به بیماری چاقی را معرفی خواهیم کرد.
چاقی و اضطراب
اضطراب نوعی اختلال روانی است که در فرد مبتلای به آن با نگرانی قابل توجهی همراه است. افرادی که مبتلای به بیماری چاق هستند مستعد ابتلا به اختلالات اضطرابی زیر هستند:
- اضطراب عمومی: این بیماری شامل نگرانی بیش از حد در مورد چندین بخش از زندگی یک فرد است.
- اختلال اضطراب اجتماعی: این بیماری زمانی اتفاق میافتد که نگرانی یک فرد عمدتاً بر تعاملات اجتماعی با دیگران متمرکز باشد.
- اختلال هراس: این بیماری اغلب با سایر اختلالات اضطرابی رخ میدهد. افراد مبتلا به اختلال پانیک حملات پانیک را تجربه میکنند که با اضطراب شدید مشخص میشود که علائمی مانند سرگیجه، درد قفسه سینه و تنگی نفس را نیز شامل میشود.
دقیقاً مشخص نیست که چرا افرادی که چاق هستند بیشتر احتمال دارد اضطراب را تجربه کنند. با این حال، یک دلیل واضح آن ممکن است ناشی از مشکلاتی باشد که افراد چاق با آن مواجه هستند، مانند:
- افزایش انگ و زدن برچسبهای ناروا به افراد دارای اضافه وزن یا مبتلای به بیماری چاقی
- داوری و قضاوت جامعه در مورد افراد چاق
- بروز مشکلات عدیده در زمینه سلامتی افراد چاق
- پایین بودن عزت نفس افراد چاق یا دارای اضافه وزن
چاقی و افسردگی
ارتباط بین چاقی و افسردگی از چند منظر قابل تفسیر است. افسردگی یک اختلال خلقی است که شامل غم و اندوه، از دست دادن علاقه به فعالیتها یا سرگرمیها و احساسات منفی نسبت به خود است. افزایش اشتها و افزایش وزن از علائم رایج افسردگی است که میتواند افراد مبتلا به افسردگی را در معرض خطر ابتلا به چاقی قرار دهد. افرادی که قبلاً افسردگی دارند ممکن است از غذا به عنوان راهی برای مقابله با احساسات منفی استفاده کنند و متعاقباً منجر به افزایش وزن شوند، در حالی که افراد دارای چاقی موجود ممکن است احساسات منفی داشته باشند که منجر به افسردگی ناشی از مقابله با این بیماری میشود.
چاقی و اختلال دوقطبی
مانند افسردگی، افراد مبتلا به اختلال دوقطبی ممکن است برای مقابله با استرس ناشی از اختلال خود به غذا روی بیاورند که منجر به افزایش وزن میشود، در حالی که افراد چاق ممکن است در نتیجه مستقیم بیماری خود از بیماری دوقطبی رنج ببرند. اختلال دوقطبی نوع دیگری از اختلال خلقی است که شامل دورههای شیدایی و افسردگی است. در طی یک دوره شیدایی، فرد حداقل به مدت یک هفته خلق و خوی افزایش یافته یا تحریک پذیر را تجربه میکند. چاق بودن و ابتلا به اختلال دوقطبی نگران کننده است زیرا با این موارد معمولاً همراه میباشد:
- ابتلای به دورههای شدیدی از شیدایی و افسردگی
- افسردگی شدیدتر
- وجود افکار خودکشی
- مقاومت در برابر درمان
- تأثیر عاطفی چاقی
افرادی که اضافه وزن دارند در معرض خطرات متعددی برای سلامت روان هستند که به فشار فوقالعادهای مربوط میشود که اکثر افراد دارای اضافه وزن برای لاغر شدن با آن مواجه هستند. برخی از مشکلاتی که افراد چاق با آن مواجه هستند شامل موارد زیر هستند:
- سؤالات و نظرات سرزده عزیزان و اطرافیان فرد بیمار که میتواند اثر سویی بر ذهنیت او داشته باشد.
- پزشکان معالج که نگرانیهای فرد مبتلا را جدی نمیگیرند.
- نظرات آزاردهنده کودکان و سایر افرادی که چیزی زیادی از این بیماریها نمیدانند.
- تبعیض شغلی
با گذشت زمان، این مسائل میتواند تأثیر عمیقی بر کیفیت زندگی یک فرد چاق داشته باشد که میتواند منجر به افسردگی، اضطراب و بسیاری از بیماریهای دیگر شود.
راههای مقابله با چاقی
چاقی اگر با بیماریهای روانی همراه شود میتواند باعث بروز مشکلات عدیده در زندگی فردی و اجتماعی فرد مبتلا شود. از این رو در گام اول باید به تعیین میزان بیماری چاقی پرداخت. برای این منظور شاخصی با نام بی ام آی وجود دارد که از تقسیم وزن فرد بر مجذور قد وی به دست میآید. مقادیر بالای 30 تحت عنوان چاق دسته بندی میشود.
اما برای غلبه بر بیماری چاقی راههای متعارفی مثل رژیم غذایی، ورزش یا دارو درمانی وجود دارد. اگر این راهها مؤثر نبود اما از انواع مختلف عمل لاغری مانند عمل اسلیو معده یا عمل بای پس معده نام دارد. این اعمال لاغری را میتواند با روش عمل باز و یا استفاده از عمل لاپاراسکوپی در بیمارستانهای دولتی یا خصوصی انجام داد و فرد با انجام آنها و رعایت دستورالعملهای لازم در دوران نقاهت میتواند از بیماری چاقی خود خلاصی یابد.
بحث و نتیجهگیری درباره چاقی و مشکلات اضطرابی
بیماری چاقی و اضافه وزن از بیماریهای شایع در تمدن کنونی بشر میباشد و بدون اغراق میتوان از آن به عنوان شایعترین بیماری کنونی جوامع مختلف نام برد. این بیماری به جز ابتلای فرد چاق به بیماریهای مزمن جسمی میتواند با کاهش عزت نفس و قضاوت اشتباه جامعه نسبت به شخصیت فرد چاق یا بروز مشکلات روزانه زمینه را برای ابتلای فرد چاق یا دارای اضافه وزن به بیماریهای روانی فراهم سازد. این بیماریهای روانی شامل اضطراب، افسردگی و اختلال دو قطبی است. جالب اینکه ابتلای به این بیماریها میتواند زمینهساز ابتلای فرد به بیماری اضافه وزن یا چاقی شود.
عوارض دارویی، کسالت روحی فرد و بروز مشکلات در ارتباط فردی و استفاده از غذا برای رفع اضطراب یا ناخوشی روحی میتواند چاقی را برای فرد بیمار به همراه داشته باشد. از این رو، این ارتباط دو طرفه برای پژوهشگران در حوزه چاقی و بیماریهای روانی جالب بوده و مطالعات عدیدهای در این زمینه انجام شده است. در این مطالعات ارتباط بین بیماریهای روانی و چاقی مشخص شده است لذا با کنترل این بیماریها میتوان زمینه را برای کنترل بیماری چاقی فراهم کرد (و بالعکس).
معرفی جراح برتر برای انجام عمل جراحی لاغری
یکی از شروط ضروری در تجربه یک عمل لاغری موفق، انجام این روش جراحی توسط یک جراحی ماهر و با دانش است. در این زمینه پیشنهاد ما دکتر علیرضا آذر پیکان از بهترین جراحان شهر تهران و حتی ایران میباشد. این جراح پزشکی با تجربه، کارا و دارنده بهترین مدارک از بالاترین دانشگاهها میباشند. همچنین ایشان دارای کارنامهای ماندگار در زمینه اعمال جراحی لاغری و بیماریهای گوارشی میباشد. دکتر آذر پیکان فلوشیپ فوق تخصصی انکو سرجری و لاپاراسکوپی پیشرفته، جراحی چاقی از دانشگاه تهران، رتبه برتر بورد تخصصی و نفر اول آزمون فلوشیپ جراحی سرطان میباشد. این جراح ماهر دارای قدرت انتقال عالی در ارائه مشاوره به مراجعهکنندگان و همچنین دارای خلقی پسندیده است. سابقه موفق این جراح شامل بیش از 3000 عمل جراحی با نتایجی موفق را در بر میگیرد. قسمتی از رزومه و فعالیتهای این جراح به شرح زیر میباشد:
- عضو انجمن جهانی جراحی چاقی (IFSO)
- عضو رسمی جامعه کلوپروکتولوژی اروپا (ESCP)
- فلوشیپ فوق تخصصی لاپاراسکوپی پیشرفته، کلورکتال و جراحی چاقی از دانشگاه شیراز
- فلوشیپ فوق تخصصی انکوسرجری و لاپاراسکوپی پیشرفته
- رزیدنت برگزیده دانشگاه تهران در زمان گذراندن دوران تخصص
- سابقه بیش از ۳۰۰۰ جراحی موفق
افراد مراجعه کننده میتوانند برای کسب اطلاع از فعالیتهای دکتر آذر پیکان از اینستاگرام دکتر آذر پیکان (drazarpeikan) دیدن فرمایند. به جز این موارد، افراد مراجعهکننده میتوانند از تجربه افراد جراحیشده اطلاع حاصل کنند. این امر میتواند کمکی خوب برای برطرف کردن دغدغههای ذهنی افراد متقاضی این عمل باشد. مراجعهکنندگان برای ارتباط مستقیم با دکتر آذر پیکان میتوانند از شمارههای زیر استفاده کنند:
- ۰۲۱-۲۳۰۲۱۷۶۳
- ۰۲۱-۲۳۰۲۱۷۶۴
- ۰۹۱۲۰۵۷۱۳۳۵
آدرس مطب: تهران. سعادت آباد، بین چهار راه سرو بلوار شهرداری، خیابان ریاضی بخشایش، کلینیک بیمارستان عرفان