عوارض شیمی درمانی در سرطان مری از مسائل مهم در درمان سرطان مری می‌باشد. سرطان مری از جمله بیماری‌های مهلکی است که بشر را گرفتار خود کرده است. شیوع قابل‌توجه و میزان کشندگی بالا از جمله دلایل اهمیت این بیمار در دنیا می‌باشد. روش‌های مختلفی برای مقابله با این بیماری مهیب وجود دارد. یکی از روش‌های کاربردی در مهار این بیمار بهره‌گیری از شیمی درمانی می‌باشد. شیمی درمانی یکی از روش‌هایی است که می‌تواند به‌خوبی از گسترش این بیماری پیشگیری کند. جدای از کارکرد مفید این روش عوارضی را به دنبال دارد. در این مقابله به بررسی این عوارض می‌پردازیم.
شیمی درمانی در سرطان مری
بیماری سرطان مری از جمله بیماری‌های خطرناک و مهلکی است که به شدت سلامت افراد درگیر را به خطر می‌اندازد. روش‌های مختلفی برای درمان این سرطان وجود دارد. از برقراری رژیم غذایی کنترل کننده تا بهره گیری از جراحی. یکی دیگر از روش‌های کاربردی در درمان این بیماری استفاده از شیمی درمانی می‌باشد. شیمی درمانی در سرطان مری موجب مرگ سلول‌های سرطانی و پیشگیری از به وجود آمدن و رشد مجدد آن‌ها می‌شود. شیمی درمانی می‌تواند به تنهایی یا در ترکیب با دیگر روش‌های درمانی به کار گرفته شود. در ادامه به معرفی انواع مختلف شیمی درمانی در درمان سرطان مری می‌پردازیم.
روش‌های به کارگیری شیمی درمانی در سرطان مری
همان‌طور که در بالا گفتیم روش‌های مختلفی برای شیمی درمانی سرطان مری وجود دارد. روش‌های مختلف شیمی درمانی با توجه به شدت و گستردگی بیماری و تشخیص پزشک استفاده می‌شوند. در ادامه به بررسی تک به تک این روش‌ها می‌پردازیم که شامل موارد زیر می‌باشند:
شیمی درمانی پیش از عمل جراحی
این روش را می‌توان مکملی برای عمل جراحی سرطان مری نام برد. استفاده از این روش گستردگی سرطان را محدود می‌کند. همچنین با به کارگیری این روش شانس موفقیت عمل جراحی در حفظ کامل سلول‌های سرطانی بالا می‌رود. این روش میزان بقای بیماران بعد از عمل جراحی را بالا می‌برد. گاها با نظر پزشک ممکن است بعد از عمل جراحی نیز دوباره این روش به‌کارگیری شود.
شیمی درمانی بعد از عمل جراحی
این روش به عنوان کمکی برای روش جراحی شناخته می‌شود. با کمک این روش نواحی سرطانی که در عمل جراحی حذف نشده‌اند تحت درمان شیمی درمانی قرار می‌گیرند. در کنار این روش گاها از پرتودرمانی به عنوان روش مکمل و هم افزا استفاده می‌شود. به مانند روش بالا به کارگیری این روش هم تأثیر قابل ملاحظه ای در افزایش امی به زندگی و بقا در بیماران درمان گرفته می‌شود.
شیمی درمانی در قالب درمان اصلی
در این روش برخلاف دو روش معرفی شده قبلی درمان قطعی برای توقف سرطان مری وجود ندارد. دلیل این امر گسترش سرطان (متاستاز) در بدن می‌باشد. این امر موجب می‌شود که عملاً درمان‌هایی نظیر عمل جراحی کاربرد چندانی نداشته باشند. در این حالت از شیمی درمانی برای محدودسازی بیماری و توقف رشد سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. اگرچه در این حالت شیمی درمانی موجب درمان قطعی نمی‌شود ولی می‌تواند از سرعت و گستردگی سرطان بکاهد. این امر موجب بالا رفتن میزان بقای بیمار بعد از ابتلای به سرطان مری می‌گردد.
روش شیمی درمانی در سرطان مری
انجام شیمی درمانی از طریق دریافت داروهای شیمی درمانی توسط بیمار انجام می‌پذیرد. این داروها که انواع مختلفی دارند در فرم‌های مختلفی می‌توانند استفاده شود. تزریق وریدی معمول‌ترین روش به کار گیری داروهای شیمی درمانی می‌باشد. این فرایند با بهره گیری از یک کاتتر وریدی مرکزی (CVAD) و در زمانی طولانی و به آهستگی صورت می‌پذیرد. این مهم می‌تواند در بیمارستان یا کلینیک‌های درمانی انجام شود. دلیل این امر عوارض و تأثیر استفاده از داروهای شیمی درمانی در فرد بیمار می‌باشد. برای کنترل علائم حیاتی باید در طی دریافت دارو علائم بیمار توسط گروه درمانی به طور منظم پایش گردد.
روش دیگر شیمی درمانی درمان خوراکی این بیماری می‌باشد. به مانند خیل عظیمی از بیماری‌ها، بیمار با مصرف منظم داروهای خوراکی و بلع آن‌ها از طریق دهان به محدود شدن بیماری یا کنترل آن کمک کند.
زمان شیمی درمانی در سرطان مری
در بیشتر اوقات به کار گیری روش شیمی درمانی در قالب چندین چرخه و یا دوره می‌باشد. بعد از دوره درمان معمولاً یک دوره استراحت برای بیمار تجویز می‌گردد. دلیل این امر حصول بهبودی فرد از اثرات داروها می‌باشد. چرخه‌های شیمی درمانی معمولاً در زمانی 2 یا 3 هفته‌ای انجام می‌گیرد.
روش‌های شیمی درمانی با توجه به داروهای کاربردی می‌تواند گوناگون باشد. بعضی داروها در کل زمان درمان، بعضی در ابتدای درمان و داروهای دیگری به طور متناوب و با فاصله استفاده می‌شود. مکانیسم به کارگیری این نوع داروها با توجه به اثرات و کارکرد مختلف داروهای شیمی درمانی می‌باشد.
معمولاً کل زمان شیمی درمانی در بازه‌ای بین 3 الی 6 ماه می‌باشد. در این مدت به طور مرتب بیمار توسط پزشک ویزیت می‌گردد. در پایان عمل جراحی یا ختم درمان می‌تواند گزینه‌های موجود باشد. جدای از اثر درمانی معمولاً استفاده از شیمی درمانی موجب بروز عوارضی در فرد بیمار می‌شود. این عوارض شامل موارد زیر می‌باشد.
عوارض شیمی درمانی در سرطان مری
همان‌طور که در بالاتر گفتیم، معمولاً به کار گیری داروهای شیمی درمانی موجب بروز عوارض جانبی در بیمار می‌شوند. این عوارض با توجه به نوع و دوز داروهای تجویز شده و طول مدت درمان بروز پیدا می‌کند. برخی از محتمل‌ترین عوارض جانبی شیمی درمانی شامل موارد زیر می‌باشند:
- تهوع و استفراغ
- از دست دادن اشتها
- ریزش مو
- بروز زخم در ناحیه دهان
- اسهال یا یبوست
جدای از مواد یاد شده شیمی درمانی معمولاً عوارضی در سلول‌های خون ساز مغز استخوان در پی دارد که منجر به نتایج زیر می‌شود:
- افزایش احتمال عفونت : به دلیل کاهش گلبول‌های سفید خون
- خونریزی یا کبودی شدن بدن: به خاطر کاهش تعداد شدید تعداد پلاکت خون
- بروز خستگی مفرط : به دلیل کاهش گلبول‌های قرمز خون و متعاقب کمبود انتقال اکسیژن به سلول‌های بدن
همچنین دیگر عوارض جانبی که معمولاً بعد از استفاده از داروهای شیمی درمانی بروز پیدا می‌کنند شامل موارد زیر می‌باشند:
سندرم دست و پا
در طی درمان با داروی کپسیتابین یا 5- FU (به ویژه زمانی که به صورت انفوزیون تجویز می‌گردد)، این امر منجر به بروز علائمی مانند قرمزی در دست‌ها و پاها شود. این علائم متعاقباً به درد و حساسیت در کف دست و پا تغییر پیدا می‌کند. اگر این علائم وخیم‌تر شد، احتمال دارد تاول یا پوست پوست شدن در بدن رخ دهد که گاهی پیامدی مانند بروز زخم‌های دردناک را در پی دارد. با بروز این علائم بیمار باید فوراً در مورد مواردی مانند قرمزی یا حساسیت به پزشک خود اطلاع دهد. با این کار اقدامات لازم برای پیشگیری از وخیم‌تر شدن شرایط انجام می‌پذیرد.
نوروپاتی (آسیب عصبی)
نوروپاتی یک عارضه جانبی معمول برای داروهای کاربردی در شیمی درمانی مانند اگزالی پلاتین، سیس پلاتین، دوستاکسل و پاکلی تاکسل می‌باشد. علائم این عارضه مواردی مانند بی‌حسی، سوزن سوزن شدن و حتی درد در دست و پا را در بر می‌گیرد. همچنین استفاده از داروی اگزالیپلاتین می‌تواند موجب بروز حساسیت شدید به سرما در گلو و مری و کف دست فرد بیمار شود. این عارضه می‌تواند باعث بروز مخاطراتی در بلع مایعات یا نگه داشتن لیوان سرد شود. اگر فرد از داروی اگزالیپلاتین استفاده می‌کند، باید در این زمینه به پزشک خود اطلاع دهد. در صورت بروز بی‌حسی و سوزن سوزن شدن یا سایر عوارض جانبی در بیمار، فرد باید فوراً به پزشک درمانگر خود اطلاع دهد.
بروز واکنش های آلرژیک یا حساسیت
گاها احتمال دارد افرادی در زمان دریافت داروی اگزالیپلاتین واکنش‌هایی آلرژیکی از خود نشان دهند. علائم این آلرژی می‌تواند مواردی مانند بثورات پوستی، سفتی قفسه سینه و بروز مشکلات در تنفس، کمردرد، یا احساس سرگیجه، سبکی سر یا ضعف را در بر گیرد. اگر در زمان شیمی درمانی فرد هر یک از این علائم فوق را تجربه کرد، باید فوراً به پزشک خود اطلاع دهد.
اسهال
معمولاً این مورد، یک عارضه جانبی معمول در زمان دریافت خیلی از این داروها می‌باشد، اما می‌تواند به ویژه در هنگام شیمی درمانی به فرم irinotecan شدت بالایی داشته باشد. برای پیشگیری از بروز کم‌آبی شدید در بدن فرد بیمار باید بلافاصله پس از تجربه اولین مدفوع شل درمان‌های معمول را نماید. این درمان‌ها معمولاً دریافت داروهایی مانند لوپرامید (Imodium) است. همچنین اگر فرد از داروهای شیمی درمانی مصرف می‌کند که احتمالاً موجب اسهال می‌شود، پزشک دستورالعمل‌هایی را در مورد اینکه چه داروهایی را چگونه باید دریافت کند که این علامت کنترل شود را به فرد بیمار می‌دهد.
کاهش وزن
افراد مبتلا به سرطان مری غالباً پیش از کشف سرطان ، کاهش وزن را تجربه می‌کنند. درمان‌هایی مانند شیمی‌درمانی، پرتودرمانی یا هر دو، می‌توانند موجب بروز دشواری در هنگام غذا خوردن شوند و کاهش وزن را شدت ببخشند. با توجه به شرایط فرد، احتمال دارد که پزشک قرار دادن یک لوله تغذیه را برای حفظ تغذیه و حفظ وزن فرد در طول درمان را تجویز کند. این لوله تغذیه‌ای ممکن است در زمانی کوتاه (در طول درمان و کمی بعد از آن) یا با توجه به نوع سرطان دائمی‌باشد.
بحث و نتیجه‌گیری عوارض شیمی درمانی در سرطان مری
عوارض شیمی درمانی یکی از موارد معمول در این روش درمانی سرطان مری می‌باشد. بیشتر این عوارض بعد از ختم درمان پایان می‌یابند. احتمال دارد بعضی از این عوارض نظیر بی حسی دست و پا برای مدتی طولانی ادامه پیدا کند. اغلب راه‌هایی برای کنترل و کاهش این عوارض توصیه می‌گردد. به عنوان مثال، می‌توان به فرد داروهایی برای کمک به پیشگیری یا کاهش تهوع و استفراغ داد.
همچنین فرد باید هرگونه سؤال یا دغدغه‌ای در مورد عوارض جانبی شیمی درمانی دارد بابا پزشک خود در میان بگذارد. اگر فرد هرگونه عوارض جانبی یا تغییری را که در حین انجام شیمی درمانی حس کرد باید فوراً این موارد را برای کنترل و محدود کردن به پزشک خود اطلاع دهد. در بعضی موارد، ممکن است لازم باشد دوز داروهای شیمی درمانی کم شده یا درمان به زمانی دیگر انتقال یابد. همچنین گاهی اوقات نیاز است که شیمی درمانی متوقف گردد تا از شدت یافتن عوارض پیشگیری شود.
معرفی جراح برتر برای انجام عمل جراحی سرطان مری
یکی از موارد مهم در تجربه یک جراحی سرطان مری موفق، به‌کارگیری این روش جراحی توسط یک جراحی با تجربه است. در این زمینه پیشنهاد ما دکتر علیرضا آذر پیکان از بهترین جراحان شهر تهران و حتی ایران را می‌باشد. این جراح پزشکی ماهر، با دانش و دارنده بهترین مدارک از بالاترین دانشگاه‌ها می‌باشند.
همچنین ایشان دارای کارنامه‌ای ماندگار در زمینه اعمال جراحی لاغری و بیماری‌های گوارشی می‌باشد. دکتر آذر پیکان فلوشیپ فوق تخصصی انکو سرجری و لاپاراسکوپی پیشرفته، جراحی چاقی از دانشگاه تهران، رتبه برتر بورد تخصصی و نفر اول آزمون فلوشیپ جراحی سرطان می‌باشد. این جراح حاذق دارای قدرت بیانی بالا در ارائه مشاوره به مراجعه‌کنندگان و همچنین دارای برخوردی عالی است. سابقه موفق این جراح شامل بیش از 3000 عمل جراحی با نتایجی موفق است. گوشه ای از رزومه و فعالیت‌های این جراح شامل موارد زیر می‌باشد:
- عضو انجمن جهانی جراحی چاقی (IFSO)
- عضو رسمی جامعه ص اروپا (ESCP)
- فلوشیپ فوق تخصصی لاپاراسکوپی پیشرفته، کلورکتال و جراحی چاقی از دانشگاه شیراز
- فلوشیپ فوق تخصصی انکوسرجری و لاپاراسکوپی پیشرفته
- رزیدنت برگزیده دانشگاه تهران در زمان گذراندن دوران تخصص
- سابقه بیش از ۳۰۰۰ جراحی موفق
افراد مراجعه کننده می‌توانند برای کسب اطلاع از فعالیت‌های دکتر آذر پیکان از اینستاگرام دکتر آذر پیکان (drazarpeikan) دیدن فرمایند. به جز این موارد، افراد مراجعه‌کننده می‌توانند از تجربه افراد جراحی‌شده اطلاع حاصل کنند. این امر می‌تواند کمکی خوب برای برطرف کردن دغدغه‌های ذهنی افراد متقاضی این عمل باشد. مراجعه‌کنندگان برای ارتباط مستقیم با دکتر آذر پیکان می‌توانند از شماره‌های زیر استفاده کنند:
- ۰۲۱-۲۳۰۲۱۷۶۳
- ۰۲۱-۲۳۰۲۱۷۶۴
- ۰۹۱۲۰۵۷۱۳۳۵
آدرس مطب: تهران. سعادت آباد، بین چهار راه سرو و بلوار شهرداری، خیابان ریاضی بخشایش، کلینیک بیمارستان عرفان
برای دیدن ویدیو جراحی چاقی دکتر آذرپیکان به این سایت مراجعه کنید
