تفاوت سرطان معده خوش خیم و بدخیم

به تکثیر غیرطبیعی و فزاینده سلول های بدن سرطان می گویند. میلیون ها سلول در بدن انسان وجود دارد که در کنار یکدیگر بافت ها و ساختارهای مختلف بدن را تشکیل داده اند که در زمان ابتلا به سرطان آنها بدون توقف شروع به تقسیم شدن می کنند. در حالت طبیعی، سلول های بدن یک فرد سالم شروع به تقسیم کرده یا گاهی از بین رفته و سلول دیگری جایگزین آن می شوند که در زمان بروز ابتلا به سرطان،  این روند دچار اختلال خواهد شد.اما تفاوت سرطان معده خوش خیم و بدخیم در چیست؟

 سلول های آسیب دیده نمی میرند یا از بین نمی روند و در عوض، به طور فزاینده تقسیم شده و در مواردی حتی منجر به بروز تومورها می شوند. در زمان ابتلا به سرطان معده، سلول‌های سرطان روی پوشش داخلی معده قرار می گیرند و پس از آن از معده به دیگر بخشهای شکم، به ویژه کبد، ریه‌ها، استخوان، دیواره شکم و گره‌های لنفاوی سرایت می کند. بر اساس آمار اعلام شده توسط وزارت بهداشت، سرطان سینه، سرطان پروستات، سرطان پوست، سرطان معده، سرطان روده بزرگ از شایع ترین سرطان ها در ایران محسوب می شوند.

بنابراین، سرطان معده یکی از 5 سرطان شایع در کشور است اما چگونه سرطان معده پدید می آید؟ تفاوت سرطان معده خوش خیم و بدخیم چیست؟ چگونه باید تومور خوش خیم و بدخیم تشخیص داده شوند؟ همه و همه سوالاتی هستند که ممکن است برای مبتلایان سرطان معده و نزدیکان آنها پیش بیاید. پس با ما باشید تا در ادامه مطلب و در این مقاله به این سوالها پاسخ دهیم.

سرطان معده (gastric cancer) چیست؟

به رشد غیرطبیعی سلول های بدن در معده، سرطان معده (gastric cancer) گفته می شود. این سرطان می تواند هرکدام از قسمت های معده را درگیر و به نواحی دیگر بدن  به ویژه کبد، بخشهای مختلف شکم، استخوان ریه‌ها و گره‌های لنفاوی نیز سرایت کند. بر اساس آمار وزارت بهداشت، 10 هزار و 500 مورد جدید سرطان معده در ایران سالانه ثبت می شود. به عبارتی هر 100 هزار  ایرانی، 158 نفر مبتلا به سرطان معده می شوند.

آمارها همچنین نشان می دهند که مردان بیشتر از زنان درگیر این بیماری می شوند. به طوریکه نتایج بررسی 10 هزار و 498  بیمار مبتلا به سرطان معده نشان می دهد، 21.24   درصد از هر 100 هزار مرد و 9.44 درصد از زنان از هر 100 هزار زن ایرانی مبتلا به این بیماری شدند که این آمار، هم نشان از سهم بالای مردان در این بیماری و تقریبا سهم 2 برابری مردان در ابتلا به سرطان معده دارد.

اگرچه درسالهای اخیر سن بروز سرطان ها در جهان کاهش پیدا کرده اما به طور کلی  این بیماری در افراد بالای 50 سال بروز می کند و ابتلا آن در افراد زیر 40 سال نادر است. البته، تحقیقات نشان می دهد که افراد مبتلا به سرطان معده در ایران 10 سال جوان تر از کشورهای دیگر دنیا هستند.

انواع مختلف سرطان معده

چاقی، رفلاکس معده، سابقه خانوادگی سرطان معده، التهاب معده طولانی مدت، کشیدن سیگار، ورم معده و پولیپ های معده از جمله ریسک فاکتورهایی است که خطر افزایش سرطان معده را افزایش می دهد. تشخیص دیر بیماری سرطان معده که اغلب بخاطر خاموش بودن علائم آن اتفاق می افتد اغلب باعث پیشرفت بیماری و درمان ناپذیر بودن آن می شود.

سی تی اس کن شکم و معده اولین کاری است که پزشک برای بیمار انجام می دهد تا ببیند تومور در چه مرحله ای است و کجا قرار دارد. سرطان معده  ممکن است خوش خیم یا  بدخیم باشد که تشخیص آن براساس تشخیص پزشک و با استفاده از  آزمایشات مربوط به تصویربرداری انجام می شود.

خوشبختانه سرطان معده از نوع خوش خیم آن، اغلب قابل درمان است. شیمی درمانی اغلب میتواند در سرطان های پیشرفته مورد استفاده قرار گیرد اما باید بدانید که شانس درمان بیمار در زمان سرطان بدخیم معده کمتر است. البته، روحیه و بدن هر فرد در جواب دهی درمان متفاوت است. به طوریکه اگر فرد روحیه اش را نبازد و روحیه بالایی داشته باشد می تواند گاهی به سرطان بدخیم معده هم غلبه کند.

اما نباید در اینجا تشخیص به موقع بیماری را هم فراموش کرد. اگر هر فردی دچار کاهش وزن بی دلیل در مدت 6 ماه و استفراغ های مکرر شد نباید این دو علائم گونه علائمی مشاهده کرد نباید آن را سرسری بگیرد و باید سریع به پزشک متخصص مراجعه کند. آدنوکارسینوم، سرطان سلول‌های سنگفرشی، لنفوم معده و تومورهای نورواندوکراین معده از انواع سرطان معده هستند. البته ابتلا به نوع آدنوکارسینوم و سرطان سلول‌های سنگفرشی شایع تر و باقی نادر است.

سرطان معده خوش خیم

تشخیص زودهنگام سرطان خوش خیم در درمان زودهنگام آن بسیار موثر است و اگر جدی گرفته نشود می تواند به رگ های خونی و اعصاب آسیب وارد کند. با اینکه بررسی ها نشان می دهد بروز سرطان معده خوش خیم علت مشخصی ندارد و ناشناخته است اما از دلایلی برای بروز این بیماری نام برده می شود که یکی از مهم ترین آن رژیم غذایی نامناسب است. همچنین، التهاب، عفونت و انواع استرس ها نیز می تواند در بروز سرطان خوش خیم معده دخیل باشد.

تحقیقات نشان می دهد که تومور معده خوش خیم اغلب نیازی به درمان ندارد و فقط هنگامی که بیمار در مدفوع خود خون مشاهده کند به روش های دارویی و درمانی نیاز پیدا می کند. همچنین، اگر سرطان فرد به مرحله پیشرفته برسد به تشخیص پزشک بیمار باید جراحی شود. در هنگام جراحی پزشک قسمتی از معده فرد را که سلول های سرطانی فرا گرفته، خارج می کند. پرتو درمانی و شیمی درمانی نیز از روش های دیگر درمان سرطان معده هستند. بنابراین،  سرطان معده خوش خیم قبل از بروز خون ریزی را می توان با دارو توسط پزشک کنترل نمود.

سرطان معده بدخیم

با اینکه سرطان معده بدخیم اغلب در سنین بعد از 50 سالی اتفاق می افتد اما درسالهای اخیر شاهد افزایش شیوع سرطان معده بدخیم در بزرگسالان زیر 40 سال و به ویژه جوانان و حتی نوجوانان هستیم. البته، نباید نقش سیگار، سموم زیست محیطی، رژیم غذایی نامناسب را در بروز بیماری های خطرناک را نادیده گرفت.

اگرچه، سرطان خوش خیم معده نیازی به درمان و جراحی ندارد اما باید برای درمان سرطان معده بدخیم را هرچه سریعتر اقدام کرد چون در غیر این صورت باعث مرگ بیمار خواهد شد. تحقیقات همچنین، نشان می دهد که کسانی که گروه خونی A دارند بیشتر از سایر گروه های خونی در معرض ابتلا به سرطان بدخیم معده هستند. مصرف مکرر غذاهای شور و چرب و فست فودها نیز خطر ابتلا به سرطان معده بدخیم را افزایش خواهد داد.

برخی از تحقیقات نشان می دهد که سرطان معده بدخیم در زنان بیشتر از مردان شایع است. اغلب کسانی که دچار سرطان معده بدخیم هستند بخاطر شباهت علائم این بیماری با ناراحتی های معده دیرتر به پزشک متخصص مراجعه می کنند و بیماری شان را جدی نمی گیرند و متاسفانه اغلب زمانی نسبت به بیماری شان آگاه می شوند که بیماری پیشرفت زیادی کرده است.

حالت تهوع، کم شدن اشتها، استفراغ، خون در مدفوع و سیری زودرس از نشانه های سرطان معده است که باید آنها را بسیار جدی گرفت. یکی از راه های تشخیص سرطان بدخیم و خوش خیم توسط پزشک ابتدا آزمایش خون و سپس آندوسکوپی و مشاهده سلول های بیمار است که در ادامه به توضیح مفصل آن خواهیم پرداخت.

منظور از تفاوت سرطان معده خوش خیم و بدخیم چیست؟

روند تکثیر سلول ها تفاوت اصلی سرطان های خوش خیم و بدخیم است. همانطور که در بالا گفتیم به تکثیر غیرطبیعی و فزاینده سلول های بدن سرطان می گوییم. بنابراین، در هر دو مدل خوش خیم و بدخیم سرطان سلول های بدن به طور فزاینده تکثیر می شوند و تفاوت آنها تنها در روند تکثیر سلول هاست. به طوری که، در زمان خوش خیم بودن، تکثیر سلولهای سرطانی در زمان مشخصی توقف پیدا می کند و این درحالی است که در زمان وجود تومور بدخیم تکثیر سلول ها با سرعت فزاینده و غیرقابل کنترل و مهار است.

این روند آنقدر ادامه پیدا می کند که سلول های سرطانی به سایر قسمت های بدن نیز می رسد و عملکرد تک تک آنها را تحت تاثیر خود خواهد انداخت. درصورتیکه در سلولهای خوش خیم این اتفاق نخواهد افتاد.

چگونگی تشخیص تفاوت سرطان معده خوش خیم و بدخیم

زمانی که گفته می شود فرد به سرطان دچار شده که سلول های بدن او  به صورت غیرقابل کنترل رشد کنند. میلیون ها سلول سالم در بدن انسان وجود دارد که بر اساس ماهیت شان تولید و از بین می روند. در زمان طبیعی زمانی که یک سلول بدن قدیمی شده یا به اصطلاح می میرند، سلول دیگری جایگزین آن می شود که سرطان باعث اختلال در عملکرد این پروسه خواهد شد.

هنگامی که سلول ها نتوانند از بین بروند و جایگزین پیدا کنند و به طور فزاینده تکثیر شوند توده های سرطانی را تشکیل خواهند داد. ایجاد توده های سرطانی در معده هم به همین شکل است. تفاوت تومور خوش خیم و بدخیم معده هم به میزان تکثیر سلول های سرطانی برمی گردد که درباره آن بیشتر توضیح خواهیم داد.

تفاوت سرطان معده خوش خیم و بدخیم و علائم آن

هر چند که این بیماری اغلب در مراحل اولیه هیچ علائمی ندارد و خاموش است اما  احساس سنگینی در ناحیه بالای شکم، سوزش معده، تهوع، احساس  پر بودن معده همراه با درد، بی اشتهایی، كشف توده شكمی و علائم شایع ابتلا به آن محسوب می شوند. دلیل مراجعه و تشخیص دیر هنگام این بیماری هم این است که در مراحل اولیه علائم کمی از خود بروز می دهد و به صورت خاموش فرد را درگیر می کند.

دلیل دوم هم این است که اغلب بیماران و گاهی هم پزشکان پس از معاینه بیمار به سرطان مشکوک نمی شوند و آن را با ناراحتی های معده اشتباه می گیرند. پس هم مراجعه زود هنگام بیمار اهمیت زیادی دارد و هم متخصص بودن و تشخیص درست پزشک حائز اهمیت است. البته، این بیماری دارای علائم بالینی دیگری مانند مدفوع تیره هم هست که در مراحل پیشرفته سرطان بروز پیدا می کند.

تفاوت سرطان معده خوش خیم و بدخیم در چیست؟

در صورتی که فرد با علائم حالت تهوع، کم شدن اشتها، استفراغ، خون در مدفوع و سیری زودرس مواجه شد و برای آن به پزشک مراجعه کرد؛ پزشک ابتدا از بیمار می خواهد تا آزمایش خون بدهد تا از وجود سرطان مطمئن شود. سپس از طریق عکس برداری با  آندوسکوپی به واسطه  لوله های نانومتری و دوربین، عملکرد سلول های بیمار را مشاهده کرده تا به خوش خیم یا بدخیم بودن سرطان پی ببرد. یکی دیگر از روش های بدخیم یا خوش خیم بودن سرطان معده، استفاده از سی تی اسکن و بیوپسی است.

استفاده از اشعه ایکس به واسطه سی تی اسکن می تواند به مشاهده دقیق اندام ای بدن کمک کند. سپس با استفاده از بیوپسی، مقداری از سلول های معده برای آزمایش های بیشتر به پزشک داده می شود تا به بررسی آن بپردازد. درواقع تفاوت سرطان معده خوش خیم و بدخیم در پخش شدن توده ها به سایر اعضای بدن است. در نوع خوش خیم قابل درمان در بیشر مواقع قابل درمان است اما در نوع بدخیم با شیمی درمانی و جراحی می توان درمان کرد.

تفاوت سرطان معده خوش خیم و بدخیم

سرطان معده را اغلب می توان  به واسطه جراحی، پرتو درمانی، شیمی درمانی و درمان هدفمند می توان درمان کرد. در هنگام تشخیص پزشک برای جراحی مقداری از معده و گاهی در مرحله پیشرفته سرطان کل معده را خارج می کند. اگر توده های سرطانی در بدن فرد پخش شده باشند جراحی آن بی فایده است و فقط باعث آزار و اذیت بیمار می شود. پس جراحی باید اغلب در مراحل اولیه باید صورت بگیرد. زمانیکه سرطان معده در مرحله پیشرفته خود قرار دارد هم پزشک برای جلوگیری از خونریزی ناشی از سرطان یا انسداد معده بیمار را  مجبور به جراحی بیمار می شود.

تفاوت سرطان معده خوش خیم و بدخیم همانطوری که عنوان شد نحوه پخش شدن و رسیدن توده ها به اعضای دیگر بدن است. اغلب توده های خوش خیم قابل درمان هستند و با استفاده از جراحی و شیمی درمانی می توان از رشد آنها جلوگیری کرد. درحالیکه توده های بدخیم به این شکل نیستند. پزشک اغلب پس از برداشتن سلول های سرطانی پزشک تجویز به شیمی درمانی و پرتو درمانی می کند تا اگر بخشی از سلول های سرطانی از بین نرفته، به طور کامل از بین می رود. همچنین از پرتو درمانی برای توقف خونریزی ناشی از سرطان و جلوگیری از انسداد معده نیز استفاده می شود.

جمع بندی

شاید بتوان از سرطان معده به عنوان یکی از شایع ترین بیماری های کشنده چند سال اخیر کشور نام برد. تا جایی که  رسیدن سرطان معده به سنین کودکی، نوجوانی، جوانی زنگ خطرها برای شیوع آن را به صدا درآورد و حتی دامن چند هنرمند جوان کشور از جمله مرتضی پاشایی را گرفت.

از طرف دیگر، خاموش بودن سرطان معده و نبود علائم ویژه باعث شد برخی ها از بیمار بودن خود مدت ها بعد زمانی که سرطان به سایر اندام هایشان رسیده بود باخبر شوند.

به همین خاطر هم است که پزشکان نسبت به شیوع این بیماری هشدار می دهند و می گویند مردم کوچک ترین علامت را هم سرسری نگیرند و به پزشک مراجعه کنند. همچنین، باید توجه داشت که سرطان های معده با انواع بیماری های معده اشتباه گرفته نشوند. اشتباهی که گاه از سوی بیمار انجام می شود و گاه از سوی پزشک. در اینجا مردم نباید با خوددرمانی سعی کنند تا هر گونه از این علائم را به ناراحتی های معده ربط دهند یا  اصلاً به پزشک مراجعه نکرده  یا به پزشک غیرمتخصص مراجعه کنند. تفاوت سرطان معده خوش خیم و بدخیم ممکن است در زمان مراجعه به پزشک باشد.