چنانچه شما درگیر مبارزه با سرطان باشید، ممکن است در مقطعی تحت یکی از انواع عمل جراحی سرطان، قرار بگیرید. گاهی اوقات، انجام جراحی برای درمان سرطان کافی بوده و میتوان گفت که به طور کامل بیماری را درمان میکند؛ اما در برخی مواقع، پزشک از جراحی برای تسکین درد یا سایر مشکلات مرتبط با آن استفاده میکند. حتی با انجام بهترین روشهای جراحی سرطان، ممکن است به بیش از یک عمل نیاز داشته باشید. نوع جراحی و تعداد آن به عواملی نظیر نوع سرطان فرد و میزان پیشرفت آن بستگی دارد.
به زبان دیگر، میتوان گفت جراحی سرطان، یکی از روشهای اصلی درمان این بیماری است که در آن، تومور و بافتهای سرطانی از بدن بیمار خارج میشوند که که هر کدام برای نوع خاصی از سرطان و با توجه به شرایط بیمار، به کار برده میشوند. در ادامه این نوشته، با انواع عمل جراحی سرطان بیشتر آشنا خواهیم شد.
آشنایی با انواع جراحی سرطان
باید بدانید که انواع عمل جراحی سرطان تنها بخشی از بدن شما را که درگیر سرطان است، درمان میکند. به عنوان نمونه، در بیماریهایی مانند: سرطان خون یا لوسمی یا هر سرطانی که گسترش مییابد، استفاده از جراحی برای درمان سرطان، امری ناکارآمد محسوب میشود. انواع جراحی سرطان عبارتند از:
-
جراحی تشخیصی (diagnostic)
این روش به عنوان بیوپسی (Biopsy) نیز شناخته میشود. این به جراح کمک میکند تا از سرطانی بودن تومور اطمینان حاصل کند. در این روش، متخصص، پوست را برش داده تا مقداری از بافتهای مشکوک را از بین ببرد. پزشک از روش برشی (incisional) استفاده کرده یا از شیوه برداشت کل ضایعه (excisional) استفاده میکند. سپس، نمونه شما را به آزمایشگاه میفرستد، جایی که متخصص دیگری که تحت عنوان پاتولوژیست (pathologist) شناخته میشود، بافت را زیر میکروسکوپ بررسی کرده تا از سرطانی بودن یا نبودن آن مطمئن شود. در واقع، نمونههای بافت به تایید تشخیص، شناسایی نوع سرطان یا تعیین مرحله سرطان، کمک میکند.
-
مرحلهبندی (staging)
این روش به متخصص سرطان اجازه میدهد تا اندازه تومورتان را تشخیص دهد. به طور معمول، جراح، غدد لنفاوی (اندامهای ریز لوبیایی شکل که به مبارزه با عفونت میپردازند)، در نزدیکی تومور را نیز برمیدارد. این امر به آنها کمک میکند تا متوجه شوند، سرطان شما به چه میزان گسترش یافته است. به واسطه دست یافتن به این نتایج، تیم پزشکی میتواند برای تعیین بهترین درمان و همچنین پیش آگاهی شما، اقدام کند. لاپاراسکوپی (laparoscopy)، یک روش مرحلهبندی است که اغلب مورد استفاده قرار میگیرد. این روش به وسیله فرستادن دوربین، از طریق ایجاد برش کوچکی است که برای معاینه بخشی از بدن و برداشتن بافت، استفاده میشود.
-
جراحی درمانی (curative)
این عمل کل تومور و برخی از بافت سالم اطراف آن را از بین میبرد. به عنوان نمونه، میتوان برداشتن غده تیروئید، برای درمان سرطان تیروئید را در نظر گرفت. گاهی اوقات، این روش تنها درمانی است که به آن نیاز دارید. در مواقع دیگری که سرطان از یک ناحیه گسترش یافته است، به درمانهای دیگری نظیر شیمیدرمانی (chemotherapy) یا پرتودرمانی (radiation) نیاز خواهید داشت.
-
حجمزدایی (debulking)
این شیوه تنها بخشی از تومور سرطانی را از بین میبرد. این روش، زمانی انجام میشود که احتمال دارد خارج کردن کل تومور به یک عضو یا کل بدن، آسیب برساند. در مقابل، پزشکان تلاش خود را میکنند تا پیش از انجام درمانهای دیگر، نظیر پرتودرمانی یا شیمیدرمانی، با انجام عمل، تومور را خارج کنند. از این شیوه اغلب برای سرطان پیشرفته تخمدان و برخی لنفومها استفاده میشود.
-
جراحی تسکینی (palliative)
این روش، راه درمان نیست؛ بلکه تنها راهی برای کاهش علائم سرطان پیشرفته بوده و میتواند کیفیت زندگی شما را تا حد زیادی بهبود ببخشد. به عنوان مثال، از جمله موارد انجام این جراحی به کاهش فشار روی عصب یا طناب نخاعی یا برداشتن زائدهای که رودههای شما را مسدود کرده است، اشاره کرد. علاوه بر این موارد، پزشکان از این جراحی برای تسکین دردی که به دارو پاسخ نمیدهد نیز، استفاده میکنند.
-
جراحی حمایتی (supportive)
این نوع از انواع جراحی سرطان، به شما کمک میکند تا انواع دیگر راههای درمان سرطان برایتان آسانتر شود. به عنوان نمونه، پزشک میتواند یک کاتتر (catheter) را در رگ قرار داده و آن را به دریچه زیر پوست شما متصل کند تا به شما دارو برساند. در صورتی که سرطان، خوردن را برایتان سخت میکند، میتوانند لولهای را مستقیماً در معده قرار داده تا داروها و مواد غذایی را منتقل کند.
-
جراحی بازسازی (reconstructive)
این جراحی پس از جراحی اصلی، انجام شده و به بازیابی ظاهر و عملکرد بدن شما، کمک میکند. برای مثال میتوان به بازسازی سینه پس از ماستکتومی یا قرار دان فلپهای بافتی یا مواد پلاستیکی پس از جراحی سرطانهای سر و گردن، اشاره کرد. پزشک میتواند این جراحی را همزمان با انجام جراحی اولیه یا پس از آن، هنگامی که بهبود یافتهاید و درمانهایی مانند: شیمیدرمانی یا پرتودرمانی را انجام دادهاید، اعمال کند.
-
جراحی پیشگیرانه (preventive)
پزشکان تنها برای از بین بردن سرطان جراحی نمیکنند، بلکه جراحی میتواند راهی برای کاهش احتمال ابتلا به آن نیز باشد. زنان دارای سابقه خانوادگی قوی سرطان سینه یا تخمدان و جهش در ژنهای BRCA1 و BRCA2 ممکن است، تصمیم به برداشتن سینهها، تخمدانها یا هر دو را بگیرند. این اقدام میتواند احتمال ابتلای آنها به سرطان سینه را تا حدود ۹۰ درصد، کاهش دهد. چنانچه برای انجام جراحی خود، به دنبال پزشکی مجرب و موفق میگردید، میتوانید به وبسایت دکتر سید علیرضا آذرپیکان، مراجعه کرده و ضمن رزرو نوبت، از مشاورههای ارزشمند ایشان بهرهمند شوید.
جدیدترین متد های جراحی سرطان در دنیا
چندین عمل جراحی تخصصی در طول درمان سرطان، استفاده میشود. در ادامه لیستی از برخی از این درمانهای جراحی آورده شده است:
-
سرما درمانی (cryosurgery)
در این روش جراحی، از دمای بسیار بالا برای از بین بردن سلولهای سرطانی، استفاده میشود. سرما درمانی اغلب برای سرطان پوست و سرطان دهانه رحم مورد استفاده قرار میگیرد. بسته به اینکه تومور، داخل یا خارج از بدن باشد، نیتروژن مایع روی پوست یا در ابزاری به نام کرایوپراب (ابزاری که وارد بدن شده و تومور را لمس میکند)، قرار میگیرد. سرما درمانی به عنوان یک درمان جراحی، برای چندین نوع سرطان، در حال ارزیابی میباشد.
-
جراحی لیزر
این روش از پرتوهای انرژی نور به جای ابزار، برای حذف تومورهای کوچک سرطانی (بدون آسیب رساندن به بافت اطراف)، برای کوچک کردن، از بین بردن تومورها یا فعال کردن داروهایی برای کشتن سلولهای سرطانی، استفاده میکند. جراحی لیزری یک روش بسیار دقیق و نوین است که میتواند برای درمان نواحی از بدن که دسترسی به آنها دشوار است، از جمله دهانه رحم، رکتوم و حنجره، استفاده شود.
-
جراحی الکتریکی (electrosurgery)
سرطان پوست و سرطان دهان، گاهی با جراحی الکتریکی، درمان میشوند. این تکنیک از جراحی الکتریکی برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میکند. این شیوه دارای مزیتهایی مانند: زمان عمل جراحی کوتاهتر و خونریزی محدود را ارائه میکند. در مقایسه با جراحی لیزری، این روش بسیار ارزانتر میباشد.
-
جراحی با کنترل میکروسکوپی (microscopically controlled surgery)
این جراحی زمانی مفید است که سرطان، قسمتهای ظریف بدن مانند چشم را درگیر کند. در این روش، لایههای پوست برداشته میشوند و تا زمانی که سلولهای سرطانی، قابل تشخیص نباشند، بررسی خواهند شد.
بهترین روش جراحی سرطان کدام است؟
جراحی درمانی (curative)، برای برداشتن تمام بافت بدخیم که منظور درمان بیماری است، انجام میشود. این روش شامل برداشتن بخش یا همه اندام یا بافت سرطانی و مقدار کمی از بافت سالم اطراف آن است. غدد لنفاوی مجاور نیز، ممکن است برداشته شوند. جراحی درمانی، برای سرطان موضعی، بهترین نتیجه را دارد. لازم به ذکر است که احتمال دارد، شیمی درمانی و پرتو درمانی پیش از جراحی برای کوچک کردن تومور یا پس از آن برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقی مانده، انجام شود.
مقایسه انواع مختلف عمل های جراحی سرطان
هر کدام از روشهای ذکر شده، مزایا و خطرات مخصوص به خود را داشته و در جریان انجام عمل نیز، به گونهای متفاوت از هم انجام میشوند. بنا بر صلاحدید پزشک، بهترین نوع جراحی برای شما انتخاب شده و توسط جراح متخصص، انجام میگیرد. هر کدام از انواع عمل جراحی سرطان، بر اساس شرایط فردی تعیین شده و دارای اهداف و ملاحظات خاصی است و انتخاب روش مناسب میتواند به طور قابل توجهی، بر نتایج درمان و بهبودی بیمار تاثیرگذار باشد. میتوان گفت که تفاوت کلی در انواع جراحی سرطان در اهداف آن، میزان برداشتن بافت و تاثیر آن بر برنامه درمان و کیفیت زندگی است.
مروری بر انواع جراحی سرطان با دکتر آذرپیکان
باتوجه به ظرافتهای موجود در انتخاب بهترین روشهای جراحی سرطان، مشورت با تیم مراقبتهای بهداشتی از جمله جراحان و انکواوژیستها (سرطان شناسان)، در تعیین مناسبترین نوع جراحی از انواع عمل جراحی سرطان، برای هر مورد، بسیار حائز اهمیت است. همچنین توجه داشته باشید که مراقبتهای پیش از عمل و در برخی موارد، تغییر سبک زندگی، از ملزومات کار است. انتخاب سبک زندگی سالم بهویژه برای اشخاصی که رد پای سرطان در خانواده آنها وجود دارد، امری واجب تلقی میشود.
لازم است بدانید که تنها از جراحی برای درمان سرطان استفاده نمیشود و در برخی موارد مانند پخش شدن توده سرطانی در بدن، جراحی، راه حل اصلی نخواهد بود. شما میتوانید با انتخاب پزشکی باتجربه و ماهر از جمله دکتر آذرپیکان از روند درمان خود اطمینان حاصل کنید. از اینکه تا انتهای این نوشته، با ما همراه بودید، نهایت سپاس را داریم. شما میتوانید نظرات یا سوالات خود را در رابطه با انواع جراحیهای سرطان، با ما در بخش نظرات در میان بگذارید.