عوارض عمل بای پس معده
بای پس معده، نوعی جراحی کاهش وزن است که شامل ایجاد یک کیسه کوچک از معده و اتصال کیسه تازه ایجاد شده به طور مستقیم به روده کوچک است. پس از بای پس معده، غذای بلعیده شده به داخل این کیسه کوچک معده و سپس مستقیماً به روده کوچک میرود و در نتیجه قسمت اعظم معده و قسمت اول روده کوچک شما را دور میزند و رد میکند. عمل بای پس معده یکی از رایجترین انواع جراحی چاقی است. بای پس معده زمانی انجام میشود که رژیم غذایی و ورزش موثر نبوده و بیمار به دنبال روشی موثرتر است.
آیا عمل بای پس معده عوارض دارد؟
مانند هر جراحی بزرگ، بای پس معده و سایر جراحیهای کاهش وزن خطرات بالقوهای برای سلامتی در کوتاه مدت و بلند مدت ایجاد میکنند. البته با اگر این جراحی توسط یک جراح خبره و در یک مرکز پزشکی مجهز و معتبر انجام شود، احتمال این خطرات صفر خواهد بود.
مزایای جراحی بای پس معده عبارتند از:
- کاهش وزن کوتاه مدت بسیار خوب (60 تا 80 درصد کاهش وزن اضافی! مقاله میزان کاهش وزن بعد از عمل بای پس معده را بخوانید.)
- نتایج ماندگار و طولانی مدت دادهها نشان میدهد که تا 20 سال پس از جراحی، اکثر بیماران بیش از 50 درصد کاهش وزن اضافی خود را حفظ میکنند.
- حل عالی مشکلات سلامتی مرتبط با چاقی
در حالی که فواید زیادی دارد، معایب ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- میزان عوارض طولانی مدت کمی بیشتر از اسلیو گاسترکتومی است. با این حال، میتوان با مراقبت مناسب از عوارض جلوگیری کرد.
- بیماران پس از جراحی مجاز به مصرف آسپرین یا سایر NSAIDها نیستند.
- همه بیماران پس از جراحی باید تا آخر عمر ویتامین مصرف کنند. اگر این کار را نکنند، میتواند منجر به کمبود طولانی مدت ویتامین/مواد معدنی، به ویژه کمبود ویتامین B12، آهن، کلسیم شود.
عوارض عمل بای پس معده کدامند؟
خطرات مرتبط با عمل جراحی بای پس معده، مشابه هر عمل جراحی شکمی است و میتواند شامل موارد زیر باشد:
- خون ریزی بیش از حد
- عفونت
- واکنشهای نامطلوب به بیهوشی
- لخته شدن خون
- مشکلات ریوی یا تنفسی
- به اصطلاح ایجاد نشتی در دستگاه گوارش شما
خطرات و عوارض طولانی مدت بای پس معده میتواند شامل موارد زیر باشد:
- انسداد روده
- سندرم دامپینگ، باعث اسهال، حالت تهوع یا استفراغ میشود
- سنگ کیسه صفرا
- فتقها
- قند خون پایین (هیپوگلیسمی)
- سوء تغذیه
- سوراخ شدن معده
- زخمها
- استفراغ
به ندرت، عوارض بای پس معده میتواند کشنده باشد.
کمبود پروتئین و ویتامین چرا رخ میدهد؟
جراحی بای پس معده یک روش کاهش وزن فوق العاده موثر است که در جهان انجام میشود. نوعی جراحی چاقی، عمل بای پس معده برای درمان موارد بیماریزا و شدید چاقی استفاده میشود. برای کسانی که تحت عمل جراحی بای پس معده قرار میگیرند، حمایت تغذیهای مادامالعمر یک عامل حیاتی در کاهش موفقیتآمیز وزن و حفظ آن است.
ماهیت جراحی بای پس معده به این معنی است که بخشی از روده کوچک بای پس میشود، که بدن را مجبور میکند تحت تغییرات عصبی غدد درون ریز قرار گیرد و مواد مغذی کمتری را از غذای مصرف شده جذب کند. در حالی که نیازهای غذایی بعد از عمل اغلب میتواند ویتامینها و مواد معدنی کافی را فراهم کند، اکثر بیماران بای پس معده به دلیل سوء جذب بای پس معده نیاز به مکمل و ویتامینهای اضافی بعد از جراحی دارند.
نشانهها کمبود مواد مغذی در بدن پس از عمل بایپس معده
کمبودهای تغذیهای و مغذی اغلب در بیمارانی که تحت عمل جراحی بای پس معده قرار میگیرند، به سادگی تشخیص داده نمیشود. علائم کمبود ویتامین بعد از جراحی بای پس معده بسته به اینکه بیمار از کدام کمبود و شدت آن رنج میبرد، میتواند متفاوت باشد. شایعترین علائم کمبود ویتامین پس از بای پس معده عبارتند از:
- سبکی سر
- خستگی
- سرگیجه
- ناپایدار روی پا
- تاری دید
- ضعف
- زخمهای دهان
- ریزش مو
با این حال، علائم تجربه شده توسط افراد مبتلا به کمبود ویتامین میتواند بسته به ویتامینها و مواد معدنی آنها به طور قابل توجهی متفاوت باشد. علائم طولانی مدت و مشکلات کمبود می تواند مزمن و شدید باشد.
نحوه مصرف پودر پروتئین و مواد مغذی بعد از عمل بای پس معده
عدم مصرف ویتامینها بعد از جراحی بای پس معده و حذف مکملهای حیاتی میتواند فوق العاده خطرناک باشد. مواد مغذی با هم کار میکنند، نه به صورت جداگانه. بدن به یک منبع ثابت از این مواد مغذی ضروری با هم متکی است. به همین دلیل است که پس از جراحی بای پس معده، نمیتوانید به سادگی غذای کافی بخورید و به طور بالقوه مواد مغذی را به همان روش قبل از جراحی جذب کنید. شما باید مصرف روزانه غذای سالم خود را با ویتامینها و مکملهای معدنی تکمیل کنید.
در ادامه به بررسی مواد مغذی که پس از عمل بایپس معده مصرف کنید، اشاره شده است.
مصرف داروهای کم خونی
کم خونی اصطلاحی است برای گروهی از اختلالات خونی مختلف و به دلیل کمبود مواد مغذی در بدن مختلف رخ میدهد. کم خونی میتواند ناشی از عوامل متعددی از جمله دریافت یا جذب ناکافی آهن، ویتامین B12، فولات، مس و روی باشد. کم خونی میتواند باعث احساس ضعف، خستگی و یا درد ناشی از آسیب عصبی در دست ها و پاها شود. پس از عمل بایچس حتما از داروهای درمان کمخونی با دستور پزشک خود استفاده کنید.
مصرف داروهای رفع اختلالات استخوانی
برای حفظ ساختار استخوانی قوی، بدن به مقدار مشخصی ویتامین D، کلسیم، ویتامین K، منیزیم، اسیدهای چرب ضروری، ویتامینهای B و سایر ویتامینها و مواد معدنی مهم نیاز دارد. بدون تغذیه مناسب، ویتامینها و مواد معدنی، استخوانها میتوانند ضعیف، متخلخل یا نرم شوند که بیماران را در معرض خطر شکستگی یا آسیب قرار میدهد.
مصرف داروهای رفع اختلالات عصبی
یکی از علائم اولیه تجربه شده کمبود ویتامین پس از جراحی بای پس معده و ایجاد مشکلات عصبی مربوط به جذب ناکافی ویتامین B1 (تیامین) است. تیامین برای مدت طولانی در بدن ذخیره نمیشود، بنابراین ما به یک منبع ثابت از آن نیاز داریم. بدون مصرف کافی تیامین، یک عارضه تغذیهای جدی می تواند رخ دهد که در آن بیمار گیج میشود، نمیتواند به درستی راه برود یا در موارد شدید فلج میشود. با این حال، در صورت عدم شناسایی و درمان مناسب، کمبود ویتامین میتواند باعث اختلالات عصبی طولانی مدت شود. پس مصرف تیامین را فراموش نکنید.
داروهای مغذی و سلامت عضلات
مصرف پروتئین یک عنصر حیاتی برای تضمین سلامت عضلات پس از جراحی است. عدم مصرف مقادیر کافی پروتئین پس از جراحی بای پس معده میتواند منجر به توده عضلانی ضعیف شود و بیماران را در معرض خطر ناتوانی در حفظ مقادیر مناسب عضله قرار دهد. این مسئله میتواند منجر به ضعف یا ترکیب بدنی نامطلوب شود که در آن توده چربی بیش از آنچه سالم که حد سالم تلقی میشود، وجود دارد.
نشتی معده بعد از عمل بای پس
بای پس معده نوعی جراحی کاهش وزن است. در طول جراحی، قسمت بالای معده به یک کیسه کوچک تبدیل می شود. یک حلقه از روده کوچک شما بریده می شود و یک انتهای حلقه به کیسه معده متصل می شود. انتهای دیگر حلقه روده کوچک پایین تر روی روده کوچک متصل می شود. هر یک از این اتصالات آناستوموز نامیده می شود.
یکی از خطرات بای پس معده نشت شیرههای گوارشی و غذای نیمه هضم شده از طریق آناستوموز است. این یک عارضه جدی پس از عمل بای پس معده است. نشت ممکن است تا چند هفته پس از جراحی اتفاق بیفتد. بیشتر نشتیهای پس از عمل در عرض چند روز پس از جراحی رخ میدهد.
علت این مشکل، ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. ممکن است نشتی معده به دلیل مشکل در ابزار یا مواد مورد استفاده برای بستن آناستوموز در حین جراحی ایجاد شود. ممکن است به دلیل مشکلاتی در جریان خون در ناحیه بعد از جراحی باشد. یا ممکن است به دلایل دیگری برای بهبود ضعیف زخم، مانند دیابت یا سیگار کشیدن، مرتبط باشد.
هرچه قبل از جراحی چاقتر باشید، بیشتر در معرض خطر نشتی هستید. شما همچنین بیشتر در معرض خطر این مشکل هستید اگر:
- مرد هستید
- مشکلات سلامتی دیگری دارید
- در گذشته جراحی شکم داشتهاید
نشتی معده باید فوراً درمان شود. تیم مراقبتهای بهداشتی شما به احتمال زیاد:
- از طریق IV (خط داخل وریدی) به شما آنتی بیوتیک بدهد.
- هر گونه عفونت ناشی از نشت را تخلیه کند.
- نشتی را ترمیم کند یا با جراحی دوم آناستوموز جدید ایجاد کند.
- آندوسکوپی بالایی را برای قرار دادن یک لوله کوچک کوتاه مدت (موقت) به نام استنت در سراسر ناحیه نشتی انجام دهد. این کار از داخل کیسه معده یا روده کوچک انجام می شود.
- مصرف تمام غذاها را از طریق دهان قطع کند. شما ممکن است از طریق لولهای تغذیه شوید که مستقیماً به روده شما میرود تا زمانی که نشت بهبود یابد.
با ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی خود در مورد خطرات، مزایا و عوارض جانبی احتمالی همه درمانها صحبت کنید.
آیا نشتی معده بعد از عمل خطرناک است؟
نشتی معده ممکن است باعث خونریزی و عفونت شود تا زمانی که این مشکل درمان نشود نیز این مشکل ادامه خواهد داشت. این نشتها جدی هستند و میتوانند تهدید کننده زندگی باشند. عوارض درازمدت ممکن است شامل زخم، اسکار، و باریک شدن آناستوموز (جایی که روده به کیسه معده متصل است) باشد که به عنوان تنگی شناخته میشود. یک مجرای تخلیه از طریق پوست به نام فیستول نیز ممکن است ایجاد شود. فیستول میتواند بین کیسه معده و معده بای پس ایجاد شود. ذات الریه یکی دیگر از عوارض خطرناک است، زیرا شیرههای گوارشی میتوانند به داخل ریهها بریزند.
اگر به دنبال جراحی بای پس معده برای چاقی هستید، این روش را به دقت با پزشک خود در میان بگذارید. خطر کلی عوارض جدی باید در مقابل خطر ادامه چاقی سنجیده شود. به یاد داشته باشید که جراحی بای پس معده زمانی بهترین نتیجه را دارد که با انتخابهای طولانی مدت و سبک زندگی سالم ترکیب شود. این موارد شامل عادات غذایی خوب و ورزش منظم است.
دامپینگ معده بعد از عمل
سندرم دامپینگ، پس از جراحی بای پس معده زمانی است که غذا مستقیماً از کیسه معده شما بدون هضم به روده کوچک شما میرود. 2 نوع سندرم دامپینگ معده وجود دارد: زودرس و دیررس.
دامپینگ زودرس یعنی تخلیه اولیه مواد غذایی مستقیما به روده، 10 تا 30 دقیقه بعد از غذا اتفاق میافتد.
دامپینگ دیررس، تخلیه دیرهنگام 1 تا 3 ساعت پس از صرف غذا به معده اتفاق میافتد. هر کدام علائم از این دامپینگها متفاوت دارند.
سندرم دامپینگ زودرس میتواند به دلیل توده متراکم مواد غذایی که در مراحل اولیه هضم به روده کوچک شما ریخته میشود، رخ دهد. رودهها احساس میکنند که این توده غذایی بیش از حد غلیظ است و هورمونهای روده را آزاد میکند. بدن شما با انتقال مایع در گردش خون به داخل روده واکنش نشان میدهد. در نتیجه رودههای شما پُرتر و پر از نفخ میشوند. اسهال اغلب 30 تا 60 دقیقه بعد ازمصرف غذا رخ میدهد. علاوه بر این، مواد خاصی توسط روده شما آزاد میشود که بر ضربان قلب و اغلب فشار خون تأثیر میگذارد و باعث بسیاری از علائم تخلیه زودهنگام میشود. این علائم میتواند منجر به سبکی سر یا حتی غش شود.
علائم تخلیه دیرهنگام به دلیل کاهش سطح قند خون (هیپوگلیسمی واکنشی) رخ میدهد. هیپوگلیسمی واکنشی، قند خون پایین است که 1 تا 3 ساعت پس از افزایش شدید انسولین ایجاد میشود. اگر یک وعده غذایی سرشار از نشاسته یا قند بخورید، احتمال ابتلا به سندرم دامپینگ بیشتر است. قندها میتوانند فروکتوز یا شکر سفره (ساکارز) باشند. در ادامه سطح انسولین میتواند به سطوح بالا افزایش یابد و سپس قند خون شما را بیش از حد کاهش دهد.
پرهیزهای غذایی در هنگام دامپینگ معده
درمان اصلی سندرم دامپینگ تغییر در رژیم غذایی شماست. این موارد شامل:
- حداقل تا 30 دقیقه بعد از غذا مایعات ننوشید.
- کالری روزانه خود را به 6 وعده غذایی کوچک تقسیم کنید.
- 30 دقیقه بعد از غذا دراز بکشید تا علائم را کنترل کنید.
- کربوهیدراتهای پیچیده مانند غلات کامل را انتخاب کنید.
- غذاهای حاوی کربوهیدراتهای ساده مانند غذاهایی که با آرد سفید یا شکر تهیه شدهاند، نخورید.
- پروتئین و چربی بیشتری به وعدههای غذایی خود اضافه کنید.
- مصرف لبنیات را در صورتی که باعث ایجاد مشکل میشوند، متوقف کنید.
گزینه دیگر این است که با غلیظ تر کردن غذا، تخلیه معده را کند کنید. ممکن است پزشک شما اضافه کردن 15 گرم صمغ گوار یا پکتین را به هر وعده غذایی توصیه کند. اما بسیاری از مردم این افزودنیها را به غذای خود تحمل نمیکنند.
اگر تغییرات رژیم غذایی کمکی نکرد، متخصص شما ممکن است برخی از داروهای نسخهای آهسته رهش را به شما بدهد. در موارد شدید سندرم دامپینگ، ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما ممکن است تغذیه لوله یا جراحی اصلاحی را پیشنهاد کند.
علائم سندرم دامپینگ میتواند آنقدر ناراحت کننده باشد که برخی افراد مقدار و نوع غذایی که میخورند را به شدت محدود میکنند. این مشکل میتواند مشکلات بیشتری ایجاد کند و حتی میتواند منجر به سوء تغذیه شود. به دلیل اینکه سندرم دامپینگ چقدر میتواند جدی شود، مهم است که در اولین بروز علائم با پزشک خود صحبت کنید.
ریزش مو
ممکن است در ماههای بعد از جراحی چاقی و بایپس معده متوجه ریزش موی بیشتر از حد معمول شوید. این یک عارضه جانبی طبیعی است و میتواند به دلیل پاسخ بدن شما به جراحی، کاهش وزن و رژیم غذایی تغییر یافته رخ دهد.
شما تمام موهای خود را از دست نخواهید داد، اما ممکن است بیشتر ریزش آن را در برس مو یا هنگام شستن موهای خود مشاهده کنید. بیشتر اوقات، این ریزش مو پس از چند ماه کاهش می یابد و بدن شما شروع به رشد موهای بیشتر می کند.
ممکن است بتوانید رژیم غذایی خود را اصلاح کنید، یا مکمل آن برای کاهش ریزش مواستفاده کنید.
چند دلیل وجود دارد که ممکن است پس از جراحی چاقی دچار ریزش مو شوید، شامل:
- کاهش وزن
- تغییرات در دریافت مواد مغذی، از جمله سوء جذب، بسته به نوع جراحی چاقی
- پاسخ بدن به جراحی
- تلوژن افلوویوم
تلوژن افلوویوم زمانی اتفاق میافتد که تعداد بیشتری از موهای شما وارد فاز خواب یا فاز تلوژن شوند. این برعکس مرحله آناژن است که موهای شما رشد میکند. زمانی که موهای شما غیرفعال هستند، رشد آنها متوقف میشود و در نهایت بعد از 3 یا 4 ماه یا حتی گاهی زودتر میریزند. این وضعیت منجر به ریزش کامل مو یا حتی لکههای طاسی قابل توجه نمیشود. شما فقط ریزش موی بیشتری نسبت به آنچه برای شما معمول است تجربه خواهید کرد.
- کمبودهای تغذیه ای
ریزش مو میتواند در هر نوع جراحی کاهش وزن رخ دهد، اما برخی ممکن است بر نحوه جذب مواد مغذی بدن شما بیشتر از سایرین تأثیر بگذارند و منجر به افزایش ریزش مو شوند.
راه هایی وجود دارد که ممکن است بتوانید میزان ریزش مو را پس از بای پس معده کاهش دهید، مانند:
- برنامه غذایی ارائه شده توسط پزشک خود را دنبال کنید
پروتئین کافی بخورید. پروتئین را در وعدههای غذایی و میان وعدهها بگنجانید و از متخصص مراقبتهای بهداشتی خود در مورد مکملهای غذایی حاوی پروتئین بپرسید. با این حال، از پروتئین بیشتری نسبت به آنچه که پزشک توصیه میکند اجتناب کنید، زیرا میتواند در برنامه کاهش وزن شما اختلال ایجاد کند.
- مکمل های غذایی را طبق توصیه پزشک مصرف کنید
میتوانید روی، آهن و ویتامین های A، B9 و C را به عنوان مکملهای خوراکی مصرف کنید. ممکن است لازم باشد مکملهای مس را به صورت داخل وریدی دریافت کنید. پزشک ممکن است مکملهای دیگری را نیز توصیه کند که رشد مو را تشویق میکند.
از زیاده روی در مصرف مکملهایی که ممکن است در واقع منجر به ریزش مو شوند، خودداری کنید. یک مطالعه اشاره میکند که ویتامین A و E و سلنیوم بیش از حد میتواند منجر به ریزش مو شود.
- به برنامه بهبودی خود پایبند باشید
طبق توصیه به پزشک خود مراجعه کنید تا مطمئن شوید که مواد مغذی کافی در رژیم غذایی خود دریافت میکنید و برنامه بهبودی خود را دنبال میکنید.
حالت تهوع بعد از عمل بای پس
تهوع و استفراغ بعد از عمل ممکن است پس از انجام عمل جراحی چاقی مانند بای پس معده رخ دهد. اگر این علامت ظاهر شوند، معمولاً در 48 ساعت اول پس از جراحی رخ میدهد.
تهوع و استفراغ بعد از عمل یک عارضه جانبی رایج زمانی است که بیمار برای جراحی بیهوش میشود، چه جراحی چاقی باشد یا جراحی کیسه صفرا باشد. تهوع و استفراغ بعد از عمل تقریباً در 30 درصد از تا 80 درصد از بیماران در معرض خطر رخ میدهد.
یبوست و اسهال بعد از عمل بای پس معده
اکثر بیماران ممکن است پس از جراحی چاقی به ویژه پس از یک روش سوء جذب مانند جراحی بای پس معده و انحراف بیلیوپانکراس دچار اسهال یا یبوست شوند. علائم یاد شده ممکن است با علائم دیگری مانند درد و گرفتگی شکم، گرگرفتگی، حالت تهوع و سبکی سر همراه باشد. به طور کلی، جراحی کاهش وزن بسته به نوع جراحی چاقی بر عملکردهای مختلف بدن از جمله عملکرد روده تأثیر میگذارد.
اسهال و یبوست بعد از جراحی بای پس میتواند مربوط به اسیدهای چرب باشد که مستقیماً به روده بزرگ منتقل میشوند که باعث تحریک میشود، در حالی که در شرایط عادی باید در روده کوچک جذب شوند. دلیل دیگر عبور سریع غذای هضم نشده از دستگاه گوارش است. علاوه بر این، سوربیتول که در انواع توتها، میوهها یا به عنوان یک شیرین کننده مصنوعی استفاده میشود، عامل دیگری است که ممکن است باعث اسهال شود. سوربیتول نمیتواند به خوبی در مجرای GL جذب شود و در روده بزرگ تخمیر میشود و باعث گاز و اسهال می شود.
سندرم دامپینگ یکی دیگر از دلایل اسهال در بیمارانی است که جراحی اسلیو معده انجام دادهاند. سندرم دامپینگ به دلیل تخلیه سریع محتویات معده به روده کوچک رخ میدهد.
جمع بندی
در پایان باید گفت برای عمل بای پس معده، اجازه دهید تا یک پزشک خبره، بهترین نوع جراحی را برای شما انتخاب کند. برای اینکنه بهترین انتخاب را داشته باشید، باید بهترین دکتر جراحی بای پس معده در تهران را انتخاب کنید. ما به شما دکتر علیرضا آذرپیکان را معرفی میکنیم. پزشکی با تجربه و با سابقه که در این امر میتواند شما را راهنمایی نماید.
جراح فلوشیپ فوق تخصصی چاقی دکتر آذرپیکان
دکتر علیرضا آذرپیکان فلوشیپ فوق تخصصی جراحی لاغری و لاپاراسکوپی پیشرفته، جراح چاقی از دانشگاه تهران،رتبه برتر بورد تخصصی و نفر اول آزمون فلوشیپ جراحی سرطان برای دیدن ویدیو جراحی چاقی دکتر آذرپیکان به این سایت مراجعه کنید