طول عمر بعد از برداشتن معده (گاسترکتومی) یکی از نگرانیهای مهم بیماران مبتلا به سرطان معده است که گاها برای درمان بیماری خود مجبور به حذف ناحیه معده خود میشوند. برداشتن قسمتی یا تمام معده از طریق عمل جراحی را عمل گاسترکتومی مینامند. افراد جراحی شده میتوانند پس از انجام یک عمل جراحی کامل یا جزئی معده به زندگی عادی خود ادامه دهند، اگرچه توجه دقیق به تغذیه و اطمینان از دریافت تمام ویتامینها و مواد معدنی لازم از طریق رژیم غذایی یا مکملها بسیار مهم است. پس از انجام گاسترکتومی نیاز به مراقبتهای پزشکی و آزمایشهای منظم و مداوم وجود خواهد داشت.
مزایای جراحی گاسترکتومی (برداشتن معده)
جراحی گاسترکتومی از جمله روشهای جراحی برای کنترل بیماری سرطان معده است که منجر به تغییر سبک زندگی میشود، اما این جراحی میتواند کیفیت زندگی فرد بیمار را بهبود بخشیده و در برخی موارد نجاتبخش است. به همین دلیل، پیروی از توصیههای گروه درمانی لازم بوده و بهبودی سریعتر پس از جراحی و بازگشت به فعالیتهای عادی و رژیم غذایی را در اسرع وقت تضمین میکند. حفظ وزن سالم بخش مهمی از بهبودی طولانیمدت است و پیروی از یک برنامه غذایی متعادل که با جراحی گاسترکتومی سازگار باشد، به دستیابی به این هدف کمک میکند. ایجاد یک برنامه تناسب اندام و رژیم غذایی که از دست دادن عضلات جلوگیری میکند، سطوح ویتامین و مواد معدنی را حفظ کرده و وزن مطلوب را پشتیبانی کند، ممکن است زمان ببرد. با کمک پزشک معالج میتوان از مزایای عمل جراحی گاسترکتومی بهره ببرد.
مخاطرات جراحی گاسترکتومی
گاسترکتومی هم مانند هر جراحی دیگر ممکن است دارای عوارض احتمالی باشد که میتواند پس از انجام آن رخ دهد. خطر بروز این عوارض بر اساس دلیل جراحی و همچنین میزان برداشتن معده و اینکه جراحی حتی از ناحیه معده فراتر رود( مانند برداشتن غدد لنفاوی) ، بسیار متفاوت و شامل موارد زیر است:
سندرم دامپینگ
سندرم دامپینگ یک عارضه شایع پس از انواع خاصی از جراحی معده مانند عمل جراحی معده است. با این حال، اغلب برای مدتی تشخیص داده نشده و بنابراین درمان نمیشود. علائم سندرم دامپینگ میتواند شامل موارد زیر باشد:
- درد شکم
- نفخ
- Borborygmi (صدای معده)
- اسهال
- غش کردن
- خستگی
- گرگرفتگی
- تپش قلب
- فشار خون پایین (هیپوتانسیون)
- حالت تهوع
- ضربان قلب (تاکی کاردی)
- تعریق
علائم سندرم دامپینگ ممکن است بین یک تا سه ساعت پس از صرف غذا رخ داده و بر کیفیت زندگی تأثیر منفی بگذارد. برخی از درمانهای بالقوه سندرم دامپینگ شامل موارد زیر میباشد:
- تا نیم ساعت بعد از غذا مایعات ننوشید
- کاهش میزان کربوهیدرات در رژیم غذایی
- افزایش مقدار فیبر و پروتئین مصرفی
- دراز کشیدن بعد از غذا خوردن
- افزودن مکملهایی که تخلیه معده را کند میکنند (در برخی موارد)
کمخونی
کمبود ویتامین B12 و آهن بعد از برداشتن معده یکی از عوارض احتمالی برداشتن معده است که ممکن است منجر به کمخونی شود. علائم کمخونی میتواند شامل احساس خستگی، مشکل در تمرکز و احساس سبکی سر یا سرگیجه باشد. در این باره توصیه میشود که آزمایش خون منظم برای کنترل سطح خون و همچنین سطح آهن و ویتامین B12 انجام شود. اگر کمخونی مشکل ساز شود، ممکن است تجویز مکمل ویتامینها و مواد معدنی مورد نیاز باشد.
از دست دادن استخوان
یکی دیگر از عوارض شایع کمبود ویتامین بعد از برداشتن معده، از دست دادن استخوان پس از معده برای درمان سرطان رایج است. پس از انجام گاسترکتومی، برخی از افراد ممکن است کمبود ویتامین D را تجربه کنند. این امر ممکن است منجر به از دست دادن استخوان شود که به نوبه خود دلیلی در ایجاد استئوپنی و یا پوکی استخوان است. افزایش ویتامین D و کلسیم از طریق رژیم غذایی و به طور بالقوه از طریق مکمل ممکن است در جلوگیری از تحلیل استخوان کارساز باشد.
کمبود ویتامین
در برخی موارد، دریافت مقدار کافی ویتامین و مواد معدنی خاص پس از عمل جراحی گاسترکتومی ممکن است دشوار باشد. با این حال، ویتامینهایی که ممکن است نیاز به مکمل داشته باشند، بر اساس تعدادی از عوامل، از جمله تشخیصی که برای آن جراحی نیاز بود و نقش رژیم غذایی، فردی تعیین میشود. همچنین برای پایش مستمر شرایط فرد، آزمایش منظم سطح ویتامین و در صورت لزوم مصرف مکمل توصیه میشود.
تعدیل سبک زندگی
برداشتن تمام یا قسمتی از معده به این معنی است که باید به رژیم غذایی و تغذیه توجه زیادی داشته باشید چون معده جایی است که هضم در آن انجام شده و ویتامینها و مواد معدنی خاصی جذب میشوند. در حالی که بخشی از معده و یا سیستم گوارشی که پس از جراحی باقی میماند، بخشی از جذبی را که معده قبلاً انجام میداد، به خود اختصاص میدهد، این کار به زمان نیاز دارد. لازم است اطمینان حاصل شود که کالری، ویتامینها و مواد معدنی کافی در هر روز برای حفظ وزن سالم مصرف میشود. بسیاری از افراد پس از انجام عمل جراحی معده برای درمان سرطان، مقدار قابل توجهی وزن از دست میدهند.
راههای بهتر کردن کیفیت تغذیه
راههای مختلفی برای بالا بردن کیفیت تغذیه وجود دارد که شامل موارد زیر میباشد:
- در گام اول باید همیشه غذای با کیفیت در دسترس داشته باشید: همراه داشتن میان وعدههای باکیفیت و پرکالری هنگام خروج از خانه، بخش مهمی از تأمین نیازهای کالری و مواد مغذی خواهد بود.
- پس از جراحی معده، بسیاری از افراد حتی پس از یک وعده غذایی کوچک احساس سیری خواهند کرد. به همین دلیل است که ممکن است به جای سه وعده غذایی بزرگ، چندین وعده غذایی کوچکتر در طول روز بخورید.
- هنگام فکر کردن و برنامهریزی وعدههای غذایی برای یک روز یا هفته، کالری هر وعده غذایی را در نظر بگیرید. متعادل کردن کالری در طول روز و اطمینان از دریافت کافی در هر وعده غذایی مهم است.
- نوشیدنیهای پرکالری بنوشید: انتخاب نوشیدنیهایی که دارای مواد مغذی و کالری متراکم هستند میتواند به رفع نیازهای روزانه کمک کند. نوشیدن شیر یا جایگزینهای شیر، آبمیوه یا اسموتی میتواند به رسیدن به اهداف داشتن مایعات کافی در طول روز کمک کند و درعینحال مقداری کالری و ویتامین نیز به آن اضافه کند.
- انواع غذاها را تغییر دهید. در ابتدا، جراح یا متخصص تغذیه ممکن است ارائه دهد. با گذشت زمان، این دستورالعملها را میتوان گسترش داد و غذاهای بیشتری را میتوان به رژیم غذایی اضافه کرد.
بحث و نتیجهگیری
بسیاری از افراد پس از جراحی معده با مشکلاتی مواجه میشوند که میزان بقای آنها پس از جراحی برداشتن معده کاهش دهد. از این مهم است که با مراجعه منظم به پزشک از عوارض احتمالی آگاه و از بروز پیشگیری کنید. کمبود ویتامین و مواد معدنی میتواند منجر به انواع مختلفی از مشکلات و شرایط دیگر (از جمله کمخونی و استئوپنی) شود. با این حال، برخی از مشکلات ممکن است از طریق پیگیری دقیق مواد مغذی در رژیم غذایی قابل پیشگیری باشند. سایر موارد ممکن است از طریق مکملهایی که تحت نظارت پزشک و یا متخصص تغذیه انجام میشود، پیشگیری شوند.
معرفی جراح برتر برای انجام عمل جراحی سرطان معده
یکی از موارد مهم در تجربه یک جراحی سرطان معده کارگشا، استفاده از یک تجربیات یک جراح ماهر و کاردان میباشد. در این مورد ما دکتر علیرضا آذر پیکان از والاترین جراحان تهران و بلکه کل ایران را معرفی میکنیم. دکتر آذر پیکان پزشکی مطلع، چیرهدست و دارنده بهترین مدارک از بالاترین دانشگاهها میباشند. جدای از این جناب دکتر دارای کارنامهای درخشان در اعمال جراحی لاغری و بیماریهای گوارشی میباشد. دکتر آذر پیکان فلوشیپ فوق تخصصی انکو سرجری و لاپاراسکوپی پیشرفته، جراحی چاقی از دانشگاه تهران، رتبه برتر بورد تخصصی و نفر اول آزمون فلوشیپ جراحی سرطان است. این جراح حاذق، به شدت پیگیر در پاسخگویی مراجعهکنندگان دقیق میباشد. سابقه روشن این جراح حاوی بیشتر از 3000 عمل جراحی عالی و موفق است. گوشهای از فعالیت این جراح موارد زیر را شامل میشود:
- عضو انجمن جهانی جراحی چاقی (IFSO)
- عضو رسمی جامعه کلوپروکتولوژی اروپا (ESCP)
- فلوشیپ فوق تخصصی لاپاراسکوپی پیشرفته، کلورکتال و جراحی چاقی از دانشگاه شیراز
- فلوشیپ فوق تخصصی انکوسرجری و جراحی سرطان معده پیشرفته
- رزیدنت برگزیده دانشگاه تهران در زمان گذراندن دوران تخصص
- سابقه بیش از ۳۰۰۰ جراحی موفق
مراجعهکنندگان میتوانند برای آگاهی از فعالیتهای دکتر آذر پیکان از اینستاگرام دکتر آذر پیکان (drazarpeikan) دیدن فرمایند. همچنین افراد متقاضی جراحی میتوانند از تجربه افراد جراحیشده بهره وافی و کافی را ببرند. این تجارب میتواند در کمک به رفع پرسشهای ذهنی افراد متقاضی این عمل مفید باشد. مراجعهکنندگان برای ارتباط مستقیم با دکتر آذر پیکان میتوانند از شمارههای زیر استفاده کنند:
- ۰۲۱-۲۳۰۲۱۷۶۳
- ۰۲۱-۲۳۰۲۱۷۶۴
- ۰۹۱۲۰۵۷۱۳۳۵
آدرس مطب: تهران. سعادت آباد، بین چهار راه سرو و بلوار شهرداری، خیابان ریاضی بخشایش، کلینیک بیمارستان عرفان